Իմ հին ու նոր Հայաստան: ԼԵԴԱՆ ԵՎ ԿԱՐԱՊԸ

Լուսանկար -

Leda and the Swan, copy by Cesare Sesto after a lost original by Leonardo, 1515-1520, Oil on canvas, Wilton House, England (from Wikipedia)

Ըստ հունական առասպելաբանության Հիպոկոոնը իր թագավորությունից արտաքսում է հռչակավոր հերոս Տինդարևսին: Երկար թափառումներից հետո նա ապաստան է գտնում Էտոլիայի արքա Թեստիասի մոտ, որը նրան համակրելով կնության է տալիս իր դստերը՝ Լեդային: Լեդան ունենում է չորս զավակ, որոնցից մեկը չքնաղագեղ Հեղինեն էր (Прекрасная Елена): Հեղինեն համարվում է Զևսի դուստրը: Ըստ առասպելի Զևսը Լեդայի հետ միավորվել է լինելով կարապի կերպարանքի մեջ: Այդ միավորումից ունեցած ձվից էլ դուրս է եկել չքնաղագեղ Հեղինեն: Բայց կա նաև մի այլ պատում, ըստ որի մի հովիվ գտնում է այն ձուն, որ աստվածուհի Նեմեսիդայի և Զևսի սիրո միավորումից էր ստացվել: Ըստ պատումի Լեդան միայն պահպանել է այդ ձուն: Հետո երբ ձվից դուրս է եկել չքնաղագեղ աղջիկը, Լեդան իր երեխայի նման սիրել և դաստիարակել է նրան:

Սակայն Լեդայի և Զևսի վերսիան ոգեշնչել է շատ նկարիչների ու քանդակագործների: Միջնադարում այս թեման ավելի արտահայտվում է մանրանկարչության մեջ, վերածննդի դարաշրջանում՝ գեղանկարչության ու քանդակագործության, մեր ժամանակներում՝ գեղանկարչության նաև լուսանկարչության մեջ: Լեդայի և Կարապի թեմային անդրադարձել են Լեոնարդոն, Միքելանջելոն, Կորրեջոն, Վերոնեզեն, Ռուբենսը, Սեզանը, Դալին, Վալլեջոն, Կալմակովը, Դուբինինը, Իկարտը և էլի շատերը:

Տրոյան քայքայվեց, բայց մինչև օրս բոլոր կանայք, որ քայլում են այդ ափերով փնտրում են իրենց Կարապին, իսկ տղամարդիկ՝ Լեդային:

Զբոսնելով Երևանի փողոցներով, եթե հայտնվեք 19-րդ դարում կառուցված այս շենքի մոտ, որ գտնվում է Հյուսիսային պողոտայի շրջակայքում (Պուշկին Տերյան խաչմերուկ,), շենքի փորագրանախշերը ձեզ կհիշեցնեն այս առասպելի մասին: